Seiko 7Axx : Οι πρώτοι αναλογικοί quartz χρονογράφοι στον κόσμο!
14 Μαρτίου 2023/
Η Seiko ήταν η εταιρεία που παρουσίασε πρώτη λειτουργικό ρολόι χειρός με μηχανισμό quartz, τον Δεκέμβριο του 1969. Μερικούς μήνες νωρίτερα, την ίδια χρονιά, ήταν αυτή που έκοψε πρώτη το νήμα σε μια άλλη κούρσα. Την κούρσα για την δημιουργία του πρώτου αυτόματου Χρονογράφου στην ιστορία! Σε αυτό το άρθρο θα ερευνήσουμε το πώς αυτές οι δυο πρωτιές οδήγησαν σε μια σε μία τρίτη, λίγα χρόνια αργότερα…
6139
Ο μηχανισμός 6139 είναι ο πρώτος αυτόματος χρονογράφος στον κόσμο. Πιθανόν να έχετε ακούσει ή διαβάσει πως ήταν οι Ελβετοί αυτοί που έφτιαξαν πρώτοι τέτοιον μηχανισμό (Calibre 11). Αυτή όμως η άποψη, αποδεδειγμένα, απέχει πολύ από την αλήθεια. Όταν η Suwa Seikosha είχε ολοκληρωμένη γραμμή παραγωγής των 6139 (Οκτώβριος 1968), οι Ελβετοί είχαν μόνο κάποια πρωτότυπα με αρκετές “παιδικές ασθένειες”. Βέβαια, ως μανούλες στο marketing, φρόντισαν εντέχνως να προβάλουν την υποτιθέμενη πρωτιά του και να εδραιώσουν στην συνείδηση όλων αυτό το ψέμα. Πέρα όμως από την ιστορία της πρωτιάς, ο 6139 (αλλά και ο 6138 που ακολούθησε) παραμένει ένας εξαιρετικός μηχανισμός.
Quartz evolution
Μετά τον Δεκέμβριο του 1969 η εξέλιξη των μηχανισμών Quartz ήταν καταιγιστική. Η βελτίωση των τεχνικών κατασκευής μείωσε αρκετά το κόστος παραγωγής και τα quartz ρολόγια γίνονταν όλο και πιο προσιτά στο αγοραστικό κοινό. Ταυτόχρονα, η εξέλιξη των οθονών LCD ώθησε τους κατασκευαστές στο να ενσωματώσουν πολλαπλές λειτουργίες στα ρολόγια χειρός. Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε τον μηχανισμό 0634, ο οποίος ήταν ο Πρώτος στον κόσμο πολυ-λειτουργικός μηχανισμός χαλαζία. Οι λειτουργίες του:
Ένδειξη Ωρας/Ημερομηνίας.
Ένδειξη “ΑΜ/ΡΜ”.
Χρονογράφος με δυνατότητα μέτρησης 1/10ου του δευτερολέπτου.
Μέτρηση “Lap Time”.
Ενσωματωμένο φως για εύκολη ανάγνωση στο σκοτάδι.
Ένα ρολόι που έφερε αυτόν τον μηχανισμό, εκείνη την εποχή ήταν ακριβότερο από ένα Omega Speedmaster Professional, το διαβόητο MoonWatch!
Mέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 η διάδοση των ψηφιακών ρολογιών ήταν πολύ μεγάλη. Τα quartz ρολόγια είχαν κερδίσει την προτίμηση του κόσμου και τα μηχανικά ρολόγια “εξοστρακίζονταν” από τους καταλόγους όλων των εταιρειών. Όμως, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που θεωρούσαν την ψηφιακή απεικόνιση των χρονογράφων αρκετά “ψυχρή”, ακόμα και μη εργονομική. (Μιας και έπρεπε να “διαβάσεις” κάποια νούμερα, αντί να τα δεις με μια ματιά). Η Seiko θα έδινε την απάντηση και σε αυτήν την απαίτηση… Ένας Quartz Xρονογράφος με αναλογική λειτουργία, στα πρότυπα των μηχανικών υλοποιήσεων του παρελθόντος. Κάπως έτσι γεννήθηκε η οικογένεια μηχανισμών 7Α !
7Α28
Το πρώτο μέλος της οικογένειας ήταν ο μηχανισμός 7Α28. Εμφανίστηκε στις αρχές του 1982 και μπήκε στα βιβλία Ωρολογιακής Ιστορίας, ως ο πρώτος αναλογικός Quartz μηχανισμός χρονογράφου. Η Seiko έπαιξε καλά στον τομέα του marketing για το λανσάρισμα των ρολογιών με αυτόν τον μηχανισμό. Οι διαφημιστικές καμπάνιες της εποχής τόνιζαν την πρωτιά, αναφέροντας “Watch history being made”. Τα ρολόγια εμφανίζονταν με φόντο τα κόκπιτ γνωστών σπορ αυτοκινήτων της εποχής, όπως Porsche 911 και Audi Quattro.
O μηχανισμός 7Α28 τοποθετήθηκε σε 42 μοντέλα ρολογιών, μεταξύ των οποίων κάποια πολύ “ιδιαίτερα”, όπως θα δούμε στην συνέχεια. Όμως ήταν ο μηχανισμός αυτός καθαυτός, που έκλεβε την παράσταση. Αυτό γιατί, δεν ήταν ένας τυπικός quartz μηχανισμός όπως τους ξέρουμε σήμερα ( πλαστικά μέρη, έλλειψη κουζινέτων, φθηνοί και αναλώσιμοι). Τουναντίον, εδώ μιλάμε για πλήρως μεταλλικά εξαρτήματα (γρανάζια, γέφυρες, κτλ), και έδραση των αξόνων σε ρουμπίνια, 15 τον αριθμό! Η ύπαρξη όλων αυτών, έκανε τον μηχανισμό πλήρως επισκευάσιμο, με δυνατότητα ρύθμισης της ακρίβειας του και αρκούντως ανθεκτικό. (Τόσες δεκαετίες μετά, τα ρολόγια με 7Α παραμένουν πλήρως λειτουργικά).
Πηγή: The Springbar
Όπως βλέπουμε στις φωτογραφίες, ο μηχανισμός έχει 4 πηνία που τροφοδοτούν 4 βηματικά μοτέρ. Ένας απλός μηχανισμός χαλαζία έχει ένα πηνίο/μοτέρ, που κινεί τον δείκτη δευτερολέπτων. Στον 7Α, τα 4 πηνία/μοτέρ κινούν:
Τον δείκτη δευτερολέπτων του μηχανισμού ώρας ( θέση “6”) .
Τον δείκτη δεκάτων δευτερολέπτου του χρονογράφου ( θέση “3”).
Τον κεντρικό δείκτη δευτερολέπτων του χρονογράφου.
Τον δείκτη λεπτών του χρονογράφου ( θέση “9”).
Εις τα “ενδότερα”…
Η λειτουργία του χρονογράφου είχε ως εξής : Με το πάτημα του κουμπιού στην θέση “2”, ξεκινά η χρονομέτρηση και ο δείκτης στο “3” απεικονίζει τα δέκατα δευτερολέπτου. Ταυτόχρονα, ο κεντρικός δείκτης κινείται σε διαστήματα ενός δευτερολέπτου. Πατώντας πάλι το ίδιο κουμπί, σταματά η λειτουργία του χρονογράφου. Το κουμπί στην θέση “4” είναι το reset. Πατώντας το, όλοι οι δείκτες επιστρέφουν στην θέση “0”. Το κουμπί στην θέση “10” χρησιμεύει για την λειτουργία “split-time”. Όταν ο χρονογράφος λειτουργεί, πατώντας το κουμπί αυτό σταματά η κίνηση των δεικτών αλλά όχι και η μέτρηση. Πατώντας πάλι, οι δείκτες μετακινούνται γρήγορα στην θέση της τρέχουσας μέτρησης!
Ο χρονογράφος μπορεί να μετρήσει διαστήματα 1/20ού του δευτερολέπτου. Για κάποιον αδιευκρίνιστο όμως λόγο, στις εξαγωγικές εκδόσεις τον ρολογιών και στο υπο-καντράν στην θέση “3” αναγράφεται η ένδειξη “1/10sec”…
Καινοτόμα χαρακτηριστικά.
Ο μηχανισμός 7Α ενσωματώνει “End Of Life” ένδειξη για την ισχύ της μπαταρίας. Όταν η τάση της μπαταρίας πέσει αρκετά (σημάδι πως χρειάζεται σύντομα αλλαγή), ο μικρός δείκτης δευτερολέπτων αρχίζει να κινείται ανά δυο δευτερόλεπτα.
Άλλη μια ενδιαφέρουσα λειτουργία ( και άλλη μια πρωτιά παγκοσμίως) ήταν η δυνατότητα ακριβούς ρύθμισης της θέσης των δεικτών του χρονογράφου. Πολλές φορές, μετά από την αντικατάσταση της μπαταρίας, οι δείκτες δεν γύριζαν ακριβώς στην θέση “0”, έχαναν δηλαδή την ευθυγράμμισή τους. Η διόρθωση στους 7Α ήταν μια απλή διαδικασία για τον χρήστη: Τράβηγμα της κορώνας στην πρώτη θέση και πάτημα των κουμπιών του χρονογράφου! Κάθε κουμπί αντιστοιχεί και σε συγκεκριμένο δείκτη και κάθε πάτημα μετακινεί τον δείκτη κατά μια θέση.
Ένα ακόμα “High-End” χαρακτηριστικό των 7Α είναι η δυνατότητα ρύθμισης της ακρίβειας τους. Με την πάροδο των χρόνων και όσο ο κρύσταλλος Χαλαζία “γερνάει” αλλάζει και η συμπεριφορά του , δηλαδή η συχνότητα ταλάντωσης του. Το γεγονός αυτό επηρεάζει την ακρίβεια του μηχανισμού. Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αυτό, ο μηχανισμός εφοδιάστηκε με ένα “trimmer”, ένα ροοστάτη ας το πούμε, που σε κάθε του θέση άλλαζε την ακρίβεια κατά 0,26 δευτ/ημέρα! Έτσι, ένας τεχνίτης εφοδιασμένος με τα κατάλληλα εργαλεία μπορούσε να ρυθμίσει τον μηχανισμό κατά το δοκούν.
“Διασημότητες”…
Από την πληθώρα μοντέλων με μηχανισμό 7Α28, κάποια έμελλε να γίνουν ιδιαίτερα γνωστά. Πρώτο από όλα, το 7A28-7120 με κωδικό SPR047. Το ρολόι αυτό επέλεξε η Βασιλική Αεροπορία (RAF) για τους πιλότους της και χρησιμοποιήθηκε από τον Οκτώβριο του 1984 ως τον Νοέμβριο του 1990.
7Α28-7120
H Πολεμική Αεροπορία της Ν. Αφρικής (SAAF) επίσης επέλεξε τα μοντέλα 7Α28-7040 το 1985 και τα διατήρησε σε υπηρεσία μέχρι το 1986.
SAAF 7A28-7040
“Aliens”
H συνεργασία της Seiko με τον σχεδιαστή Giorgetto Giugiaro έδωσε στο κοινό μερικά πολύ ξεχωριστά ρολόγια. Κορυφαία – και διασημότερα- είναι φυσικά αυτά που γνωρίσαμε μέσα από την ταινία Aliens. Αναφερόμαστε φυσικά στα διαβόητα “Bishop” και Ripley”, ονόματα που είχαν οι χαρακτήρες της ταινίες που τα φορούσαν.
7A28-6000 “Bishop”7A28-7001 “Ripley”
James Bond
Έναν χρόνο νωρίτερα, το 1985, το κινηματογραφικό κοινό γνώρισε τα 7Α28 στον καρπό του διασημότερου μυστικού πράκτορα. Στην ταινία “Α View to a Kill” o James Bond φόρεσε ένα 7A28-7020 (SPR007), εκτός από τα 6923-8080 και H558-5000. Ο χρονογράφος με το λευκό καντράν έμεινε γνωστός έκτοτε ως James Bond.
7A38
Λίγο καιρό μετά την παρουσίαση του μηχανισμού 7Α28 η Seiko λάνσαρε και την έκδοση με ένδειξη ημέρας/ημερομηνίας. Οι δύο ενδείξεις βρίσκονταν στο υπο-καντράν στη θέση “3”, για εργονομικούς λόγους. Ο μηχανισμός 7Α38 ήταν ίδιος σε κατασκευή με τον 7Α28 και είχε κοινά χαρακτηριστικά. Τα μοντέλα στα οποία τοποθετήθηκε ήταν περίπου 80! H ένδειξη ημέρας ακολουθούσε τα χρωματικά πρότυπα των κλασσικών μοντέλων με μπλε χρώμα για το Σάββατο και κόκκινο για την Κυριακή.
Σάββατο “Μπλε”Κυριακή “Κόκκινο”
Tα ρολόγια με 7Α38 ήταν τεράστια εμπορική επιτυχία για την εταιρεία και αγαπήθηκαν από πολύ κόσμο. Ήταν ακριβή, ποιοτικά, ανθεκτικά στην καθημερινή χρήση (αδιάβροχα εως και 100μ.) και με προσιτό κόστος απόκτησης. Η αγάπη τους από το αγοραστικό κοινό ήταν τέτοια που δημιουργήθηκαν sites και blogs αφιερωμένα σε αυτά! Ο αριθμός των διαφορετικών εκδόσεων ήταν τέτοιος που δεν μπορεί να καλυφθεί στο παρόν άρθρο. Θα παραθέσω κάποιες ενδεικτικές φωτογραφίες κάποιων, μιας και μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο αρκεί για να δει κανείς απίστευτα μοντέλα.
7Α48
Με την έκδοση 7Α48, η Seiko το πήγε ένα βήμα παραπέρα: Πρόσφερε “moonphase” ένδειξη σε ένα προσιτό ρολόι! ( Μέχρι τότε, η πολυπλοκότητα της ένδειξης φάσης σελήνης ήταν αποκλειστικό “προνόμιο” των πανάκριβων υλοποιήσεων από εταιρείες Υψηλής Ωρολογοποιίας). Ο σχεδιασμός των μοντέλων που έφεραν τον 7Α48 μηχανισμό ήταν λίγο πιο “dressy”, αλλά η υδατοστεγανότητα τους παρέμεινε αρκετή και για πιο “καθημερινή” χρήση.
Διαφήμιση της εποχής
Υλοποιήσεις “τρίτων”…
Η Seiko έκλεισε συμφωνίες συνεργασίας (παροχής μηχανισμών) και με τρίτους κατασκευαστές, για να τους παρέχει 7Α. Έτσι οι μηχανισμοί 7Α τοποθετήθηκαν σε ρολόγια των :
Yema
Orient
Jean Lasssale
Junghans
Cartier Ferrari
JAZ Paris
Puma
Kamatz
Cartier for FerrariYema Spationaute IIIJunghans High TechOrient KamatzPUMAJAZ ParisJean Lassale
Επίλογος.
Η παραγωγή των μηχανισμών 7Α σταμάτησε στις αρχές της δεκαετίας το ’90. Αντικαταστάθηκαν από την οικογένεια μηχανισμών 7Τ, οι οποίοι ήταν σαφώς φθηνότεροι αλλά και υποδεέστεροι ποιοτικά ( πλαστικά εξαρτήματα, έλλειψη ρουμπινιών). Οι 7Α – σε όλες τις εκδοχές τους- παραμένουν στην συνείδηση των απανταχού seikoφιλων ως οι κορυφαίοι που δημιούργησε η εταιρεία στο πρόσφατο παρελθόν. Ποιοτικά, μπορούν να συγκριθούν μόνο με τις μετέπειτα δημιουργίες 8J και 9F της Grand Seiko! Με τους μηχανισμούς αυτούς, η Seiko έκανε επίδειξη τεχνογνωσίας και κατασκευαστικής ικανότητας και κέρδισε άλλη μια θέση στα βιβλία Ωρολογιακής Ιστορίας με μία ακόμα πρωτιά.
Τα τελευταία χρόνια, στην αγορά μεταχειρισμένων, οι τιμές των ρολογιών με 7Α28, 7Α38 και 7Α48 έχουν κυριολεκτικά εκτοξευτεί. Σε αυτό έχει συμβάλει και η προβολή τους από τα μεγάλα Ωρολογιακά site παγκοσμίως. Έστω και ετεροχρονισμένα, η αξία αυτών των μηχανισμών αναγνωρίστηκε από πολλούς λάτρεις των ρολογιών ανά τον κόσμο. Η ποιότητα κατασκευής τους, η λειτουργικότητα τους, η δυνατότητα συντήρησης/επισκευής τους, η εξαιρετική χρονομετρία τους είναι οι παράγοντες που τους εδραιώνουν ως πραγματικά “special” δημιουργίες.
Κλείνω την αναφορά μου με μερικές φωτογραφίες από τα μοντέλα που έχω την ευχαρίστηση να είναι μέρος της συλλογής μου :
Πολύ ωραία τα άρθρα σας για την Seiko. Πόσα πράγματα και ιστορίες μου φέρνουν στον νου… Έχω ακόμα (και λειτουργεί) το CX003, δώρο του παππού μου Χαράλαμπου Μεγκούσογλου. Αν το όνομα σας θυμίζει κάτι, ναι ήταν ο πρώτος αντιπρόσωπος της Seiko στην Ελλάδα.
Καλωσήρθες Χάρη και σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια!
Με τιμά ιδιαίτερα, που ένας άνθρωπος με τόσο στενή σχέση με τον Κύριο που “έφερε” επίσημα την Seiko στην ελληνική αγορά είναι αναγνώστης στο blog.
Περιμένω με χαρά να μοιραστείς μαζί μας ιστορίες από τον παππού.
Καλές αναγνώσεις και πρόσεχε σαν τα μάτια σου το πολύτιμο κειμήλιο που έχεις στα χέρια σου!
Για να παρέχουμε την καλύτερη εμπειρία, χρησιμοποιούμε τεχνολογίες όπως cookies για την αποθήκευση ή/και την πρόσβαση σε πληροφορίες συσκευών. Η συγκατάθεση για τις εν λόγω τεχνολογίες θα μας επιτρέψει να επεξεργαστούμε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως συμπεριφορά περιήγησης ή μοναδικά αναγνωριστικά σε αυτόν τον ιστότοπο. Η μη συγκατάθεση ή η ανάκληση της συγκατάθεσης, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά ορισμένες λειτουργίες και δυνατότητες.
Λειτουργικά
Πάντα ενεργό
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση είναι απολύτως απαραίτητη για τον νόμιμο σκοπό της δυνατότητας χρήσης συγκεκριμένης υπηρεσίας που ζητείται ρητά από τον συνδρομητή ή τον χρήστη ή με αποκλειστικό σκοπό τη μετάδοση επικοινωνίας μέσω δικτύου ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Προτιμήσεις
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση είναι απαραίτητη για τον νόμιμο σκοπό της αποθήκευσης προτιμήσεων που δεν ζητούνται από τον συνδρομητή ή τον χρήστη.
Στατιστικά
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς.Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για ανώνυμους στατιστικούς σκοπούς. Χωρίς κλήτευση, η εθελοντική συμμόρφωση εκ μέρους του Παρόχου Υπηρεσιών Διαδικτύου ή πρόσθετες καταγραφές από τρίτο μέρος, οι πληροφορίες που αποθηκεύονται ή ανακτώνται για το σκοπό αυτό από μόνες τους δεν μπορούν συνήθως να χρησιμοποιηθούν για την αναγνώρισή σας.
Εμπορικής Προώθησης
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση απαιτείται για τη δημιουργία προφίλ χρηστών, για την αποστολή διαφημίσεων ή για την καταγραφή του χρήστη σε έναν ιστότοπο ή σε διάφορους ιστότοπους για παρόμοιους σκοπούς εμπορικής προώθησης.
2 Comments
Χάρης Μωραϊτίνης
Πολύ ωραία τα άρθρα σας για την Seiko. Πόσα πράγματα και ιστορίες μου φέρνουν στον νου… Έχω ακόμα (και λειτουργεί) το CX003, δώρο του παππού μου Χαράλαμπου Μεγκούσογλου. Αν το όνομα σας θυμίζει κάτι, ναι ήταν ο πρώτος αντιπρόσωπος της Seiko στην Ελλάδα.
GNL1977
Καλωσήρθες Χάρη και σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια!
Με τιμά ιδιαίτερα, που ένας άνθρωπος με τόσο στενή σχέση με τον Κύριο που “έφερε” επίσημα την Seiko στην ελληνική αγορά είναι αναγνώστης στο blog.
Περιμένω με χαρά να μοιραστείς μαζί μας ιστορίες από τον παππού.
Καλές αναγνώσεις και πρόσεχε σαν τα μάτια σου το πολύτιμο κειμήλιο που έχεις στα χέρια σου!