Τα “μαγικά” χέρια του Akira Ohira

Δυο δεκαετίες μετά το παγκόσμιο επαναλανσάρισμα της σειράς “Grand Seiko”, τα ρολόγια της εταιρείας έχουν βρεί θέση στους καρπούς πολλών ρολογόφιλων και η ύπαρξη τους είναι αντικείμενο συζήτησης ακόμα περισσότερων. Στο παρόν θέμα, θα “γνωρίσουμε” τον άνθρωπο πίσω από τους μηχανισμούς 9S, που μπήκαν στα ρολόγια σε αυτό το νέο ξεκίνημα. Η συμβολή του Akira Ohira στην ιστορία της Seiko είναι πολύ σημαντική και τα “κατορθώματα” αξίζουν ειδικής μνείας.

Ο Ohira ξεκίνησε να δουλεύει στο εργοστάσιο Daini-Seikosha (πλέον Seiko Instruments Inc.) το 1970, σε ηλικία μόλις 15 ετών. Η πρώτη του δουλειά εκεί ήταν απλά να ανοίγει τα καπάκια από τις κάσες, προκειμένου να τοποθετηθούν οι μηχανισμοί! Μια βαρετή δουλειά για πολλούς, οι οποίοι την παράτησαν αρκετά γρήγορα και έφυγαν από το εργοστάσιο. Όχι όμως και ο μικρός Akira! Το επόμενο πόστο του ήταν να τοποθετεί τα έτοιμα καντράν στους μηχανισμούς και αργότερα, να τοποθετεί τους δείκτες στα καντράν. Η αξιολόγηση των εργαζομένων γινόταν βάσει του “pass ratio”, των επιτυχημένων συναρμολογήσεων δηλαδή. Για να περάσει κάποιος σε ανώτερο στάδιο στην αλυσίδα παραγωγής, έπρεπε να έχει υψηλή επιτυχία στο τωρινό του πόστο. Σε μόλις 5 χρόνια ο Akira είχε περάσει από όλα τα στάδια συναρμολόγησης με εξαιρετικές επιδόσεις. Έτσι, σε ηλικία 20 ετών έλαβε την πρόταση να φοιτήσει στο σχολείο ωρολογοποιίας της εταιρείας για 6 μήνες.

Το επόμενο πόστο του ήταν στην συναρμολόγηση και ρύθμιση μηχανισμών. Όμως το ενδιαφέρον πλέον είχε ήδη στραφεί στους quartz μηχανισμούς και το τμήμα των μηχανικών καλιμπρών δεν παρουσίαζε προοπτικές εξέλιξης. Για αρκετά χρόνια ο κ. Ohira ταξίδευε ανά τον κόσμο προκειμένου να επιθεωρεί και να οργανώνει τα διάφορα εργοστάσια της Seiko.

Επόμενος σταθμός στην καριέρα του ήταν το προτζεκτ “Credor Chronometer”. H Credor είναι η πιο πολυτελής σειρά ρολογιών της Seiko, διαθέσιμη μόνο στην Ιαπωνική Αγορά. Το ρολόι που ανέλαβε ο κ. Ohira ήταν μοντέλο περιορισμένης παραγωγής (μόλις 520 κομμάτια) και φορούσε τον 4S79 μηχανισμό. Αποστολή του Ohira-san ήταν να ρυθμίσει τον μηχανισμό αυτόν ώστε να λειτουργεί με προδιαγραφές Χρονομέτρου!

Χρονόμετρο (Chronometer) χαρακτηρίζεται το ρολόι εκείνο, το οποίο έχει ελεγχθεί και πιστοποιηθεί η απόκλιση του στο εύρος -4/+6 δευτερόλεπτα την ημέρα .

Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινίσουμε πως εκείνη την εποχή ( δεκαετία του ’90), η πιστοποίηση Χρονομέτρου δινόταν ακόμα και σε μη Ελβετικά ρολόγια. Αργότερα, οι Ελβετοί δεν πιστοποιούσαν ρολόγια από τρίτες χώρες. Το γεγονός αυτό ώθησε την Seiko να θεσπίσει το “Grand Seiko Standard”.

Ένας από τους τρόπους που χρησιμοποίησε για να το επιτύχει αυτό ήταν ένα “παλιό κόλπο”: Η τοποθέτηση ενός βάρους στο hairspring του μπαλανσιέ. Η μέθοδος αυτή βοηθά στην μείωση του “positional error” (σφάλματος λόγω θέσης). Είχε χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν μόνο στην καλίμπρα του 44KS, και έλκει την καταγωγή της από μια ιδέα που είχε βρεί πεδίο εφαρμογής στην ρύθμιση ναυτικών χρονομέτρων !

(Σημ. : Επειδή η χρήση βάρους στο hairspring δεν είναι ευρέως διαδεδομένη και γνωστή, πολλοί “ανεξάρτητοι” επισκευαστές μπέρδευαν το βάρος αυτό για επικαθήσεις στο ελατήριο και το αφαιρούσαν, καταστρέφοντας έτσι την ρύθμιση και το ζύγισμα του μηχανισμού ).

Σχεδόν ταυτόχρονα με την ρύθμιση του Credor Chronometer, o Ohira ανέλαβε μια ακόμα μεγαλύτερη και σπουδαιότερη πρόκληση. Tις νέες μηχανικές καλίμπρες της Grand Seiko !
Ο κύριος Ohira ανέλαβε να αξιολογήσει τον σχεδιασμό της νέας γενιάς μηχανισμών 9S. Να συναρμολογήσει τα πρώτα δείγματα, να τις ρυθμίσει στα αυστηρά GS standards και να δώσει το απαραίτητο feedback στο τμήμα σχεδιασμού και κατασκευής.
Η ιδέα του λανσαρίσματος των GS γεννήθηκε το 1996. Το προτζεκτ που αφορούσε τον σχεδιασμό και εξέλιξη των νέων μηχανισμών άρχισε το 1997. Τα νέα ρολόγια θα κυκλοφορούσαν στα τέλη του 1998! Αυτό έκανε τα χρονικά περιθώρια πολύ στενά, και ο Ohira ζήτησε από την διεύθυνση να ασχοληθεί μόνος του με το δύσκολο έργο του. Βλέποντας ότι δεν θα προλάβαινε την ημερομηνία που είχε ανακοινωθεί, απαίτησε να δουλέψει η ομάδα του χωρίς ρεπό και αργίες και να μην υπάρχουν πιέσεις από την διεύθυνση να τηρηθούν τα ωράρια, όπως ορίζει ο ιαπωνικός εργασιακός νόμος! Αντ’ αυτού, όλοι όσοι δούλευαν υπό αυτό το καθεστώς θα αποζημιώνονταν οικονομικά και μετά την ολοκλήρωση του έργου τους θα λάμβαναν μεγάλες περιόδους ξεκούρασης. Έτσι κατάφερε να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα και οι μηχανές να είναι αντάξιες των προδιαγραφών της εταιρείας και του ονόματος της!

Αφού ολοκλήρωσε αυτό το έργο, και εφόσον πλέον τα ρολόγια απευθύνονταν στην παγκόσμια αγορά, η εταιρεία του ζήτησε να οργανώσει τα κέντρα επισκευής ανά τον κόσμο. Μέχρι σήμερα ο Ohira Sensei περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του ταξιδεύοντας και εκπαιδεύοντας τεχνίτες.

Μερικά ακόμα “εγκυκλοπαιδικά” στοιχεία για τον Ohira-san :

• Σχεδόν όλοι οι ωρολογοποιοί που εργάζονται σήμερα στο Shizukuishi, υπήρξαν μαθητευόμενοι του!
• Η “ψύχωση” του είναι να μην βλέπει ρολόι με απόκλιση μεγαλύτερη από +-3spd! Και αυτό το κάνει ακόμα και στις “ταπεινότερες” μηχανές που πιάνει στα χέρια του!
• Πολλοί συλλέκτες και φαν της εταιρείας αποζητούν τις -δυσεύρετες πλέον- υπηρεσίες “των χεριών του Θεού”, όπως συνήθως τον αποκαλούν!
• Ως παιδί της Daini-Seikosha, “απεχθάνεται” τους μηχανισμούς Spring Drive και ότι άλλο κατασκευάζεται από την αντίπαλο EPSON (πρώην Suwa- Seikosha).
• Πριν από την εξέλιξη των νέων 9S, “πρόλαβε” να φτιάξει και μια 8L88 που λειτουργούσε στους 43200 vph (12Hz)! Tοποθετήθηκε σε ΕΝΑ και μοναδικό ρολόι, το Credor GBBX998, αξίας 600.000$.

Έπειτα από όλα αυτά λοιπόν τα κατορθώματα, θεωρώ πως κάθε φίλος της Seiko – αλλά και της Grand Seiko- οφείλει ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στον σπουδαίο αυτόν μηχανικό! Μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση και συνέντευξη του μπορεί κάποιος να βρεί εδώ.

Thank you Ohira Sensei !