Πώς λειτουργούν τα ρολόγια χειρός (μηχανικά & quartz)

Μέρος 2ο: Το ρολόι Χαλαζία (Quartz)

Η πρόοδος που συντελέστηκε στις περισσότερες επιστήμες κατά τον 20ό αιώνα δεν θα μπορούσε να αφήσει ανέγγιχτο και τον κόσμο των Ρολογιών. Πιο συγκεκριμένα, οι εξελίξεις στους τομείς των ηλεκτρονικών έδωσαν στους κατασκευαστές άλλο ένα “όπλο” στο κυνήγι της ακόμα μεγαλύτερης ακρίβειας των ρολογιών.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920, όπου και παρουσιάστηκε το πρώτο quartz ρολόι, μέχρι και τον Δεκέμβρη του 1969, όταν και το πρώτο ρολόι χειρός quartz έκανε την εμφάνιση του, η τεχνολογία έφερε ασύλληπτα δεδομένα ακρίβειας στους μηχανισμούς αυτούς.

Ποιά η διαφορά όμως ενός Quartz από ένα μηχανικό ρολόι ? Όπως είδαμε στο πρώτο μέρος, το σύστημα διαφυγής ενός μηχανικού ρολογιού καθορίζει και την ακρίβεια του. Στα ρολόγια χαλαζία το μηχανικό σύστημα διαφυγής έχει αντικατασταθεί απο τον κρύσταλλο χαλαζία, το ολοκληρωμένο κύκλωμα ελέγχου και φυσικά απο μπαταρία. Η λειτουργία έχει ως εξής :

• Η μπαταρία τροφοδοτεί με ρεύμα το κύκλωμα, μέρος του οποίου είναι και ο κρύσταλλος χαλαζία.
• Το ρεύμα αυτό κάνει τον κρύσταλλο να ταλαντώνεται με συχνότητα 32768 Ηz ! (πιεζοηλεκτρικό φαινόμενο).
• Το ολοκληρωμένο κύκλωμα (Ι.C.) μετρά τις ταλαντώσεις του κρυστάλλου και τις μετατρέπει σε έναν ηλεκτρικό παλμό ανά δευτερόλεπτο.
• Ο παλμός αυτός ενεργοποιεί έναν μικροσκοπικό βηματικό κινητήρα ( stepper motor), ο οποίος με την σειρά του -μέσω γραναζιών- κινεί τον δείκτη δευτερολέπτων.

Στα πρώτα τους βήματα οι μηχανισμοί quartz ήταν ακριβοί στην παραγωγή και αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα ρολόγια που τους έφεραν να είναι κατά πολύ ακριβότερα των μηχανικών. ( Το Seiko Quartz Astron του 1969, για παράδειγμα, κόστιζε όσο μια Toyota Corolla της εποχής ! )

Αυτό άλλαξε γρήγορα όμως, με την εξέλιξη των μεθόδων παραγωγής και έτσι, σε λίγα μόλις χρόνια, τα ρολόγια quartz έγιναν συνώνυμο του φθηνού, προσιτού ρολογιού και κατέκλυσαν την αγορά, προσφέροντας ασύλληπτη ακρίβεια (+/- 15 δευτ. μηνιαία απόκλιση) με μικρό κόστος.

Σε επόμενα άρθρα, θα δούμε αναλυτικότερα τα “μυστικά” αυτών των μηχανισμών, αλλά και το πώς άλλαξαν μιά για πάντα την καθημερινότητα μας. Γιατί μπορεί για πολλούς τα quartz να είναι ανάξια αναφοράς ( Ωρολογιακό σνομπισμό το ονομάζω εγώ αυτό), αλλά η αλήθεια είναι πως έφεραν τεράστια εξέλιξη και στην Ωρολογοποιία, αλλά και στις ζωές μας γενικότερα!