Μηχανισμοί “52xx” της Daini-Seikosha: Οι τελευταίοι samurai…

Η δεκαετία του 1960 ήταν μια “μαγική” δεκαετία για την Seiko: Μέσα από συνεχή εξέλιξη και βελτίωση, καινοτομίες και σκληρή δουλειά, κατάφερε να ξεφύγει από τα σύνορα της Ιαπωνίας και να γίνει ευρέως γνωστή στο παγκόσμιο στερέωμα. Τα δύο “άρματα” που την οδηγούσαν – η Suwa και η Daini – βρίσκονταν σε συνεχή ανταγωνισμό, προκειμένου να προσφέρουν πάντα το κάτι παραπάνω. Αυτός ο ανταγωνισμός γέννησε εξαιρετικούς μηχανισμούς (σφυρηλατημένους στους διαγωνισμούς χρονομετρίας) και πολλά iconic μοντέλα. Παρότι η Seiko είχε στρέψει το ενδιαφέρον της στο πώς θα δημιουργήσει ένα λειτουργικό ρολόι χειρός quartz, οι εξελίξεις στον τομέα τον μηχανικών ρολογιών δεν σταματούσαν… Η Suwa είχε πάρει το προβάδισμα στους αυτόματους μηχανισμούς, ιδιαίτερα με τις σειρές 61xx και 56xx, οι οποίοι -στις ταχύπαλμες εκδόσεις τους- εφοδίαζαν τα κορυφαία “Grand” και “Κing” μοντέλα. Έμελλε όμως να είναι η Daini αυτή που θα είχε την τελευταία λέξη!
Το 1970 παρουσιάζεται το πρώτο μέλος της “οικογένειας 52” , η καλιμπρα 5206Α:

Ήταν ένας μηχανισμός που λειτουργούσε στα 8Hz (28800bph), αυτόματος με δυνατότητα χειροκίνητης φόρτισης, hacking, και δυνατότητα γρήγορης ρύθμισης ημερομηνίας (quick-set date). Τοποθετήθηκε αρχικά στα Lordmatic, μοντέλα της μεσαίας κατηγορίας, ενώ σε πιο “φροντισμένη” εκδοχή μπήκε στα Lordmatic “Special”:

Εκεί όμως που η σειρά “52” έδειξε τα δόντια της, ήταν με τις εκδόσεις 5245Α (με ένδειξη ημέρας), 5246A (με ένδειξη ημέρας/ημερομηνίας) και 5256Α (day/date)!
Οι εκδόσεις αυτές τοποθετήθηκαν στα King Seiko και King Seiko Vanac, στα οποία οι μηχανισμοί ήταν συναρμολογημένοι και ρυθμισμένοι στο χέρι, σε επίπεδα χρονομέτρου:

Επειδή πολλά μοντέλα King Seiko είχαν σχεδιασμό monocoque, ένας ευφυής μηχανισμός υιοθετήθηκε στις 5245 και 5246, που επέτρεπε την ρύθμιση του ρολογιού χωρίς να χρειάζεται να αφαιρεθεί ο μηχανισμός από την κάσα. Η ρύθμιση γινόταν μέσω μία βίδας που ήταν προσβάσιμη από την θέση “6:30” ανάμεσα στα lugs του ρολογιού!

Η παραγωγή των “52” τερματίστηκε το 1976, άρα μιλάμε για μια σειρά μηχανισμών αρκετά βραχύβια, θύμα και αυτή της καταιγίδας που έφερε η επανάσταση του quartz… Τί είναι όμως αυτό που κάνει τόσο ιδιαίτερες αυτές τις μηχανές – πέρα φυσικά από το γεγονός ότι ήταν οι τελευταίες “high-end” αυτόματες που κατασκεύασε η Seiko στην “κλασική εποχή” ?

Πολλοί γνώστες (και με την λέξη “γνώστες” εννοούμε τεχνίτες ωρολογοποιούς που έχουν δουλέψει σε αυτές τις μηχανές, αλλά και κατόχους που μόνο θετική εντύπωση τους έχει αφήσει η μακροχρόνια συμβίωση μαζί τους** ) θεωρούν τις “52” ως τις καλύτερες αυτόματες καλίμπρες που δημιούργησε ποτέ η Seiko! Ο σχεδιασμός, η αρχιτεκτονική τους, η ποιότητα κατασκευής και φυσικά η χρονομετρία τους είναι απαράμιλλες…

Side story: Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, τα μηχανικά ρολόγια επανήλθαν στο προσκήνιο και έγιναν αντικείμενο ζήτησης. Η Seiko βρέθηκε στην δυσάρεστη θέση να μην έχει στην γκάμα της κάποιον αξιόλογο μηχανικό μηχανισμό. Ούτε και προσωπικό εξοικειωμένο με την κατασκευή και ρύθμιση τέτοιων μηχανισμών είχε… Λήφθηκε λοιπόν η απόφαση να κληθούν τεχνίτες που είχαν συνταξιοδοτηθεί πολλά χρόνια πρίν, ώστε να στελεχωθεί κάποιο τμήμα που θα κατασκεύαζε εκ νέου τέτοιους μηχανισμούς. Το πρόβλημα όμως ήταν πως δεν υπήρχαν ούτε κάν οι εργαλειομηχανές για να στηθεί μια γραμμή παραγωγής! ( Στο τέλος της δεκαετίας του ’70, είχε δοθεί εντολή από την τότε διοίκηση να ξηλωθούν και να καταστραφούν όλες οι γραμμές παραγωγής μηχανικών ρολογιών, προκειμένου να στηθούν οι υποδομές για παραγωγή ρολογιών quartz).
Oi παππούδες όμως που επέστρεψαν για δουλειά, είχαν μια ευχάριστη έκπληξη κρυμμένη… Παρακούωντας τις εντολές να καταστρέψουν τα παλιά μηχανήματα, είχαν φυλάξει τα περισσότερα σε δικό τους χώρο, προς ανάμνηση της εργασιακής τους ζωής! Οι εργαλειομηχανές αυτές, το μεράκι και η γνώσεις των ανθρώπων που τις χειρίζονταν, αλλά και τα σχέδια των Daini 52, ήταν αυτά που έδωσαν πνοή και έφεραν στο φως τον διάδοχο της οικογένειας “52”, την επίσης ακριβοθώρητη σήμερα, σειρά “4S” :

** Ως κάτοχος,προσφάτως, ενός σπάνιου 5245-6000, μπορώ να επιβεβαιώσω στο ακέραιο το ζήτημα της αντοχής και αξιοπιστίας: Το ρολόι μου, ηλικίας 50 ετών σήμερα, δεν είχε ανοιχτεί ποτέ για service στην διάρκεια της ζωής του. (Όπως αποδείχτηκε κατά το άνοιγμα του). Παρόλα αυτά, όταν παραλήφθηκε, η ελάχιστη κίνηση το επανέφερε σε λειτουργία και επιβεβαιώθηκε η αψεγάδιαστη λειτουργικότητα του (κούρδισμα, hacking, αλλαγή ημερομηνίας).